Κυριακή 16 Ιουνίου 2013

Ο Γιώργος Πολυμενάκος παρουσιάζει τον Ερίκ-Εμανουέλ Σμιτ



Ερίκ-Εμανουέλ Σμιτ
Το κατά Πιλάτον Ευαγγέλιον

Οι παρεξηγήσεις διαδέχονταν η μια την άλλη. 
Δεν είχα πια κανέναν έλεγχο της κατάστασης. 
Μου απέδιδαν θαύματα που δεν είχαν την παραμικρή σχέση 
με τις θεραπευτικές μου ικανότητες. 
Με είδαν να γεμίζω αδειανά πανέρια με ψωμιά, 
αδειανά κανάτια με κρασί, αδειανά δίχτυα με ψάρια, 
κι ενώ όλ’ αυτά πράγματι συνέβησαν και τα είδα 
κι εγώ ο ίδιος με τα μάτια μου, 
ήμουν σίγουρος πως πρέπει να είχαν κάποια λογική εξήγηση. 
Δεν ήταν μάλιστα λίγες οι φορές που υποψιάστηκα τους μαθητές μου... 
Παρασυρμένοι από το ζήλο τους, είναι ικανοί, όπως κάθε Εβραίος 
που σέβεται τον εαυτό του, να υπερβάλλουν τρομακτικά στα λόγια τους, 
οπότε δεν είναι καθόλου απίθανο να υπερβάλλουν και στις πράξεις τους. 
Μήπως ήταν αυτοί που σκηνοθέτησαν τα υποτιθέμενα αυτά θαύματα; 
Μήπως αυτοί γέμισαν τα κανάτια με κρασί; 
Εδώ μου απέδωσαν ώς και το εξής εξωφρενικό: 
την ευοίωνη άφιξη ενός κοπαδιού ψαριών στη λίμνη της Τιβεριάδας! 

Δεν μπορώ να το αποδείξω, αλλά το υποθέτω. 
Και πώς να τους μαλώσω; Δεν είναι παρά άνθρωποι απλοί, 
άνθρωποι απ’ αυτόν εδώ τον τόπο, φωτισμένοι, που με λατρεύουν 
και πρέπει ν ’ αμυνθούν απέναντι στους αντιπάλους μας, 
να δικαιολογηθούν στις οικογένειές τους. 
Θέλουν να πείσουν, κι όταν κανείς θέλει να πείσει, 
η καλή πίστη κι η υποκρισία καμιά φορά πηγαίνουν χέρι χέρι. 
Βέβαιοι για την αλήθεια των λόγων μου, ριψοκινδυνεύουν 
να πουν μερικά ψεματάκια: γιατί να μην καταφύγουν 
στις πλαστές αποδείξεις όταν τα γνήσια επιχειρήματα 
δε φέρνουν αποτέλεσμα; 
Τι σημασία έχει αν το ένα θαύμα είναι αυθεντικό και το άλλο όχι; 
Φταίνε οι εύπιστοι, εκείνοι που πάνε γυρεύοντας 
για να τους κοροϊδέψεις.

Ερίκ Σμιτ, Το κατά Πιλάτον Ευαγγέλιον
(Πρόλογος του θανατοποινίτη Ιησού το βράδυ της σύλληψής του)


***

«Το κατά Πιλάτον ευαγγέλιον», Το μυθιστόρημα του Ερίκ-Εμανουέλ Σμιτ

Δημοσιεύθηκε στις 16/04/2009
Συντάκτης: 
Θεματική κατηγορία: Βιβλίο 
voorpilatusΤι έγινε το σώμα του Ιησού;
Το μυστήριο της Ανάστασης και η εξαφάνιση του σώματος του Ιησού Χριστού με τη μορφή μυθιστορήματος;
Με… αστυνομικό επιθεωρητή εποχής τον Πόντιο Πιλάτο; Με σεβασμό αλλά και σασπένς, με συνδυασμό Ιστορίας και φαντασίας, φιλοσοφικού στοχασμού και θρησκευτικής διερεύνησης, λεπταίσθητης ευαισθησίας και ενίοτε απρόσμενου χιούμορ;
Κι όμως το έχει τολμήσει με συναρπαστικό τρόπο ο Γάλλος Ερίκ-Εμανουέλ Σμιτ στο βιβλίο του «Το κατά Πιλάτον ευαγγέλιον» (μετάφραση Μαρίας Χωρεάνθη, εκδόσεις «Περίπλους»).
Ο 49χρονος Σμιτ είναι ήδη γνωστός στην Ελλάδα από θεατρικά του έργα («Ξενοδοχείο των δύο κόσμων», «Η ζωή μου με τον Μότσαρτ», «Μικρά συζυγικά εγκλήματα») και λογοτεχνικά («Το ωραιότερο βιβλίο του κόσμου», «Ο κύριος Ιμπραήμ και τα άνθη του Κορανίου», «Η άλλη εκδοχή») που διακρίνονται πάντα από μια ανθρωπιστική και φιλοσοφική ματιά.
Στο συγκεκριμένο μυθιστόρημα θίγει θέματα διαχρονικά όπως η λογική, η πίστη, η αμφιβολία, η εξουσία, ο πόνος, η υπομονή, η αλήθεια, η αγάπη (διακριτικά έκδηλη η «σκιά» του πράου Ιησού). Βασικός του ήρωας ο Ρωμαίος έπαρχος της Ιουδαίας Πόντιος Πιλάτος, που ως γνωστόν «νίπτοντας τας χείρας του» έπαιξε μικρό αλλά καθοριστικό ρόλο στη μαρτυρική πορεία του Ιησού Χριστού προς τον Γολγοθά και τη Σταύρωσή του.
Ευφυής και στιβαρός, προσηνής και ρεαλιστής, ο Πιλάτος προσπαθεί να εξιχνιάσει με άτεγκτη λογική την εξαφάνιση του σώματος του Χριστού από τον τάφο κινούμενος στο πολύχρωμο μωσαϊκό της Ιερουσαλήμ (τα τεκταινόμενα τα μαθαίνουμε από γράμματα που στέλνει στον αδελφό του Τίτο, στη Ρώμη). Ενώ ανακρίνει τους φρουρούς που φύλαγαν τον τάφο και τους μαθητές του Ναζωραίου, αρχίζουν κι εμφανίζονται μάρτυρες που τον είδαν ζωντανό σε διάφορα σημεία (Σαλώμη, Μαρία Μαγδαληνή, προσκυνητές στην Εμμαούς).
Προσπαθεί πυρετωδώς να βρει μια άκρη του νήματος, διενεργεί συλλήψεις, ανακρίσεις, κάνει επαφές με Εβραίους ηγέτες, θρησκευτικούς και πολιτικούς (Καϊάφας, Ηρώδης), αναζητεί εύπορους, φιλικά διακείμενους προς τον Ιησού Εβραίους (Ιωσήφ Αριμαθαίας), ακόμη και… σωσίες του. Ενδόμυχα θαυμάζει αυτό τον άκακο «μάγο» με την περίεργη διδασκαλία, επηρεάζοντας ακόμη και τη γυναίκα του Κλαυδία, που τη βοήθησε σε αρρώστιά της κάποια στιγμή («Εκείνος μας αφήνει ν’ αποφασίσουμε μόνοι μας αν θα πιστέψουμε ή όχι… Σε κάθε περίσταση, ακόμα κι αν στο τέλος απογοητευτούμε, πρέπει να ‘χουμε την τόλμη ν’ αγαπήσουμε», λέει κάποια στιγμή η Κλαυδία στον Πιλάτο).
Στο «Κατά Πιλάτον ευαγγέλιον» υπάρχει κι ένας εκτενής πρόλογος εκατό σελίδων με πρωταγωνιστή τον ίδιο τον Ιησού Χριστό να μιλάει εξομολογητικά για τις αγωνίες του και τους λογισμούς του, για τη διαδρομή της ζωής του λίγο πριν από το βράδυ της σύλληψής του.
Ισως δυσκολευτείτε να το βρείτε γιατί δεν κυκλοφορεί στα κεντρικά βιβλιοπωλεία (θεωρείται εξαντλημένο), αλλά αξίζει να το ανακαλύψετε (απ’ ό,τι μαθαίνουμε θα βγει κάποια στιγμή σε νέα έκδοση).
ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΙΔΑΛΗΣ (Φωτογραφία: Ο Ιησούς ενώπιον του Πιλάτου, του Τιντορέττο)
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ